Bilimsel makale yazma, araştırmaları bilimsel içerikli topluluklarda paylaşmanın en etkili yollarından biridir. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken birçok etik kural ve teknik vardır. Bundan dolayı, bu blog yazısında, bilimsel makale yazma sürecini adım adım ele alacağız. İntihal gibi etik konulara ve doğru alıntılama tekniklerini nasıl kullanmanız gerektiğine değineceğiz. Daha fazla benzeri yazılar için buraya tıklayın! Bu yazının İngilizcesi için buraya tıklayın
Bilimsel Makale Nedir?
Bilimsel makale, bir araştırmanın sonuçlarını, kullanılan yöntemleri ve analizleri ayrıntılı bir şekilde sunarak bilim dünyasına katkıda bulunan bir yazı türüdür. Araştırmacı bu makalelerini bilimsel dergilerde yayınlatarak diğer araştırmacılar ve okurlarla paylaşır. Araştırmacılar, ucu bucağı olmayan bilim denizine yeni bilgiler ekleyerek bilime ve bilginin birikimine katkıda bulunur, var olan bilgilerin doğruluğunu veya hipotezleri test eder ve bilimsel tartışmalar yaratır.
Makale Türleri
Bilimsel makalelerin farklı türleri vardır, bu türler şu şekildedir:
- Araştırma Makalesi: Araştırmacının yaptığı özgün bir araştırmayı ve bunun sonuçlarını sunar.
- İnceleme makalesi: belirli bir konuda yapılan araştırmaları analiz eder ve özetler.
- Vaka Raporu: Belirli bir vaka veya olgu hakkında detaylı bilgi verir.
- Teorik Makale: bir alandaki mevcut teorileri inceler, eleştirir bu nedenle yeni teorik bakış açıları kazandırır.
Bilimsel Makale Yazım Süreci
Araştırma Sorusu ve Hipotez
Bilimsel makale yazımının ilk adımı, araştırma sorunuzu belirlemek ve sonrasında bu soruya dayanarak hipotez oluşturmaktır. Araştırma sorusu, araştırmanızın amacını net bir şekilde ortaya koymalıdır. Hipotez, bu soru için düşündüğünüz cevabı ifade eder ve daha sonra onu test edersiniz. Hipoteziniz, araştırmanızın yönünü belirleyen ve bulgularınızı değerlendireceğiniz bir çerçeve sağlar.
Literatür Taraması
Araştırma sorusunu belirledikten sonra var olan çalışmaları incelemeniz gerekir. Bu inceleme, sizi araştırma konunuzun güncel durumu hakkında bilgi sahibi yapar. Ve bununla beraber literatürdeki boşlukları belirlemenize yardımcı olur. Literatür taraması yaparken özellikle sciencedirect.com ve scholar.google.com gibi siteler size yardımcı olacaktır.
Bilimsel Makale Yazma: Araştırma Yöntemleri
İlk iki adımı tamamladıktan sonra araştırmayı nasıl yapacağınızı planlamak gerekir. Araştırma yöntemleri, veri toplama ve analiz süreçlerini kapsar. Yaygın araştırma yöntemleri arasında anketler, deneyler, gözlemler ve ikincil veri analizi (halihazırda olan verilerle çalışmak) bulunur.
Bilimsel Makale Yazma: Veri Toplama ve Analiz
Araştırma yöntemlerine uygun olarak veri toplamak bununla birlikte bu verileri analiz etmek, bilimsel makalenizin temelini oluşturacaktır. Toplanan verilerin güvenilir ve geçerli olması araştırmanızın kalitesini belirler. Veri analizi, hipotezin test edilmesi hatta araştırma sorusuna cevap bulunması açısından kritik bir aşamadır.
Bulguların Sunumu
Veri analizinizi açık ve anlaşılır bir şekilde sunmak makalenizin anlaşılabilirliğini bununla birlikte okurların verilerle sonuçlar arasında bağlantı kurmasını kolaylaştıracak önemli bir unsurdur. Bu bulguları; tablolar, grafikler veya metinler aracılığıyla sunabilirsiniz. Bu bölümde, elde edilen verilerin yorumlanması ve hipotezin test edilme durumu açıklanmalıdır.
Bilimsel Makale Yazma: Tartışma ve Sonuç
Bulgular bölümünden sonra bu bulguların ne anlama geldiğini tartışmak gereklidir. Tartışma bölümünde, araştırmanın sonuçlarını mevcut literatürle karşılaştırmalı ve araştırma sorusuna verilen cevabın geçerliliğini değerlendirmelisiniz. Sonuç bölümünde ise araştırmanın genel bulgularını özetlemeli ve gelecekteki çalışmalar için önerilerde bulunmalısınız.
Bilimsel Makale Yazma: Bilimsel Etik ve İntihal
Bilimsel araştırma yaparken ve yazarken etik kurallara uymak, araştırmanın güvenilirliği ve geçerliliği açısından büyük önem taşır bu nedenle araştırmanızı yaparken etik kurallara titizlikle bakmanız lazım. İntihal, başka birinin fikirlerini, sözlerini veya eserlerini izin almadan veya uygun şekilde atıfta bulunmadan kullanmak anlamına gelir ve ciddi bir etik ihlalidir. Bilim camiasında bu tür etik ihlalleri sizin güvenirliğinizi ve saygınlığınızı azaltacaktır.
İntihal Türleri
- Kelimesi Kelimesine İntihal Başka birinin yazısını veya konuşmasını kelimesi kelimesine alıntı yapmadan kullanmak.
- oto-intihal Önceden yayınlanmış bir yazınızı yeniymiş gibi sunmak yazının sizin olmasına rağmen oto intihal kategorisine girer.
- Mozaik İntihal Birden fazla kaynaktan alınan ifadeleri birleştirip üzerinde hafif oynamalarla orijinal gibi sunmak.
- paraphrasing intihal Başkasına ait bir metni veya fikri kelimelerini değiştirerek alıntı yapmadan kullanmaktır.
İntihalden Kaçınma Yöntemleri
- Doğru Alıntılama Başka birinin eserinden alınan her türlü bilgi, doğrudan veya dolaylı alıntılar için uygun alıntı kurallarına göre belirtilmelidir.
- Kaynak Gösterme Kesinlikle kullanılan her kaynağın doğru bir şekilde referans gösterilmesi gerekir.
- Orijinal Çalışma Araştırmanın her aşamasında orijinal ve bağımsız çalışmak önemlidir ve kendini tekrar etmemek etkili bir üretim açısından önemlidir.
- İntihal Tespit Araçları Yazınızın intihal içermediğinden emin olmak için intihal tespit araçları kullanmanız sizin yararınıza olacaktır.
Alıntılama Yöntemleri
Makalelerde alıntılama etik kurallarının en başında gelir. Başka bir yazarın çalışmasından doğrudan veya dolaylı olarak alınan bilgilerin doğru bir şekilde belirtmenizi sağlar. Bu sizin araştırmanızın güvenliğini artırırken orijinal yazının sahibinin de hakkını korur.
Doğrudan Alıntılama
Doğrudan alıntılama, başka bir yazarın ifadesini kelimesi kelimesine kullanmayı ifade eder. Bu tür alıntılar tırnak işareti içinde vermeli ve kaynak doğru bir şekilde belirtmelisiniz.
Dolaylı Alıntılama
Dolaylı alıntılama, başka bir yazarın fikrini veya bulgusunu kendi cümlelerinizle ifade etmektir. Bu tür alıntılar, kaynak gösterilerek yapılmalıdır.
Alıntılama Stilleri
- APA (American Psychological Association) Sosyal bilimler alanında yaygın olarak kullanılan bu alıntı stilinin formatı (Yazarın Soy Adı, Eserin Basım Yılı: Alıntı Yapılan Yerin Sayfa Numarası) şeklindedir .
- MLA (Modern Language Association) Genellikle beşeri bilimler alanında tercih edilir. Formatı “yaptığınız alıntı” (yazarın soyadı sayfa numarası) şeklinde olur bununla beraber kaynakça bölümünde de (yazarın soyadı, adı. eserin adı. yayımlanma yeri: yayımlayan, yayımlanma tarihi) şeklinde olur.
- Chicago Tarih ve bazı diğer disiplinlerde kullanılır. Bu sistem Yazar-Tarih Sistemi ve Notlar ve Bibliyografya Sistemi olarak ikiye ayrılır. Notlar ve Bibliyografya Sistemi formatı Not:Yazarın Adı, “Makale Başlığı,” Dergi Adı Cilt Numarası (Yıl): Sayfa Numarası ve Bibliyografya: Yazarın Soyadı, Adı. “Makale Başlığı.” Dergi Adı Cilt Numarası (Yıl): Sayfa Aralığı şeklindedir bunun yanında Yazar-Tarih Sistemi ise Metin İçinde: (Yazarın Soyadı Yıl, sayfa numarası) ve Kaynakça: Yazarın Soyadı, Adı. Yıl. “Makale Başlığı.” Dergi Adı Cilt Numarası: Sayfa Aralığı. şeklindedir.
- Harvard Çeşitli bilim alanlarında yaygın olarak benimsenmiştir. Formatı metin İçinde: (Yazarın Soyadı, Yıl, sayfa numarası) ve Kaynakça: Yazarın Soyadı, Adı. (Yıl). “Makale Başlığı.” Dergi Adı, Cilt Numarası (Sayı Numarası), sayfa Aralığı. şeklindedir.
Kaynakça Oluşturma
Bilimsel makalenin sonunda, kullanılan tüm kaynakların listelendiği bir kaynakça bölümü bulunmalıdır. Bu bölüm, kullanılan alıntılama stiline uygun olarak düzenlenmelidir.
Bilimsel Makale Yazma: Sonuç
Yani bilimsel makale yazmak, titizlik ve dikkat gerektiren bir süreçtir. Araştırmanızı belirlemekten bulguları sunmaya, etik kurallara uymaktan doğru alıntılama yöntemlerine kadar her aşama özenle ele alınmalıdır. Bu süreçte intihalden kaçınmak ve bilimsel etik kurallara uymak, araştırmanızın güvenilirliğini ve geçerliliğini artıracaktır.
Kısacası bu rehber, bilimsel makale yazma sürecini anlamak ve başarılı bir makale yazmak için temel adımları ve etik kuralları özetler niteliktedir. ne var ki Her adımda dikkatli ve özenli olmanız, bilimsel topluluğa katkı sağlayacak kaliteli çalışmalar üretmenizin anahtarıdır.
